e-Wczasy

Szlak Kociewski cz 2

22 June 2012r.

Z Wirt jedziemy w kierunku Borzechowa. W połowie drogi rośnie po lewej stronie szosy okazała lipa około 300-letnia o obwodzie 7 m (na wysokości 1,3 m). Przejeżdżając przez Borzechowo warto wspomnieć, że jest to dawna siedziba starostwa niegrodowego. Starostowie mieszkali na Wyspie Starościńskiej malowniczego Jeziora Borzechowskiego. Następną dużą wsią jest Lubichowo położone nad jeziorem, w pobliżu którego znajduje się wielki cmentarz żołnierzy radzieckich poległych w 1945 r. Na placu przykościelnym stoi grobowiec pomordowanych w lesie szpęgawskim. Jedziemy dalej przez Skórcz, niewielkie miasteczko położone na skraju Borów Tucholskich. Przywileje miejskie otrzymał Skórcz prawdopodobnie za czasów krzyżackich. Ponownie przywileje takie nadał Jan III Sobieski w 1677 r. W 1458 r. w okolicy miasteczka miała miejsce zwycięska bitwa Polaków z Krzyżakami. Obecnie Skurcz jest ośrodkiem drobnego przemysłu związanego z istnieniem w sąsiedztwie wielkich obszarów leśnych. W Skórczu znajduje się tartak, zbiornica produktów leśnych, pracownie stolarskie, koszykarskie i inne. Ze Skórcza jedziemy przez Głuche, Skorzenno do leśnictwa Kałębnica. Przed siedzibą leśnictwa nad wschodnim brzegiem Jeziora Słonego rośnie piękny las sosnowy w wieku około 190 lat, który czaple siwe obrały za miejsce kolonii. 5-hektarowy las został uznany za rezerwat przyrody pod nazwą Czapli Wierch. Nad samym jeziorem ciągnie się pas brzegowy olchy i sosny w wieku około 60 lat. W podszyciu występuje w drobnych kępach brzoza i jałowiec. Kolonia czapli siwych jest bardzo ciekawym zjawiskiem. Z daleka dają się słyszeć chrapliwe głosy mieszkańców kolonii. Prawie na każdym drzewie znajduje się kilka gniazd. Drzewa i runo leśne są spryskane odchodami na biało. Nad kolonią, oprócz czapli o charakterystycznej sylwetce ze zgiętą szyją, krąży często kania czarna a czasem sokół wędrowny. Kanie korzystają z upuszczonych przez czaple ryb lub spożywają martwe pisklęta wyrzucone przypadkowo z gniazd. Kolonia zaczyna ożywiać się w marcu. Jako pierwsze wracają do starych gniazd samce. Stoją z wyciągniętą szyją na znak bezbronności i wabią nadlatujące samice (czapla może zadać cios tylko wówczas, gdy ma skręconą szyję). Gdy samica usiądzie obok i po zalotach samca weźmie gałązkę w dziób i. położy na gnieździe w miejscu wskazanym przez samca, para ta jest już połączona. Związek taki trwa tylko w okresie lęgu. W tym czasie czaple zbliżając się do siedzącego na gnieździe partnera stroszą pióra na głowie i u nasady szyi, ukazując charakterystyczny dla siebie rysunek na głowie. Rysunek ten jest znakiem rozpoznawczym. Pisklęta nie należą do zgodnego rodzeństwa: częste bójki w gnieździe i odpychanie od pokarmu są przyczyną śmierci najmłodszych piskląt. Gdy pisklę wyleci z gniazda, rodzice nie interesują się nim więcej. Korzysta z tego lis lub kania. Po skończonych lęgach czaple rozlatują się w różnych kierunkach i zaczynają koczowniczy tryb życia, przemieszczając się powoli na południe. U czapli bardzo słabo rozwinął się gruczoł tłuszczowy znajdujący się u nasady ogona i produkujący tłuszcz do namaszczania piór, dlatego ptak ten zamiast tłuszczu używa pudru produkowanego przez odpowiednie pióra. Czapla rozprowadza puder za pomocą grzebyka znajdującego się na pazurze środkowego palca. Zamoczone i matowe pióra czapli po potarciu pazurem odzyskują barwę i połysk. Jedziemy dalej przez Łuby w kierunku Śliwic. Przed mostem na Wdzie skręcamy w prawo do rezerwatu przyrody Krzywe Koło. Rzeka Wda tworzy tu oryginalną pętlę o średnicy około 400 m. Teren ze względu na walory krajobrazowe i przyrodnicze został uznany za rezerwat przyrody. Okolice pętli Wdy są pofałdowane, a po stronie południowo-wschodniej i południowo-zachodniej zbocza dość stromo opadają ku rzece. Rośnie tam las mieszany o bardzo bogatym składzie gatunkowym. W górnym piętrze występuje sosna i dąb około 150-letni. Oba te gatunki są zgrupowane w stronie zachodniej i północno-zachodniej. W dolnym piętrze rosną: grab, świerk, brzoza, osika, lipa, dąb i klon w wieku od 50-90 lat. W drzewostanie tym występuje również brekinia (dziś bardzo rzadkie drzewo). Po zwiedzeniu rezerwatu wracamy do osady byłego nadleśnictwa Błędno i skręcamy w prawo w kierunku Kasparusa. Jedziemy dalej przez miejscowość Wdę, Ocypel, leśnictwo Osowo do 8orzechowa. Naprzeciw osady byłego leśnictwa Baby przy szosie Osieczna - Borzechowo rośnie 180-letni las sosnowy, w którym gnieżdżą się: dzięcioł czarny, gołąb siniak, kraska i wiele innych gatunków ptaków. Drzewostan ten jest chroniony jako miejsce lęgowe rzadkich ptaków objętych ochroną gatunkową. Około 3 km na zachód od Borzechowa leży wśród lasu Jezioro Niedackie liczące ponad 2 km długości. Przy brzegu jeziora w odległości 1 kilometra od osady leśnictwa Twardy Dół znajduje się torfowisko wykształcone na zarośniętej zatoce. Torfowisko jest pokryte kępami drzew wchodzących w skład mieszanego około 100-!etniego drzewostanu sosnowo-brzozowo-olchowego. W runie występują: bagno zwyczajne, sity, torfowce oraz bardzo rzadkie rośliny - kłoć wiechowata, skrzyp pstry i turzyca strunowa. Szlak nasz wiedzie dalej przez Zblewo, Starogard Gdański do Gdańska. Przy drodze z miejscowości Zblewo do stacji kolejowej Zblewo znajduje się głaz narzutowy o nazwie "Skamieniała Owczarka". Według legendy kiedyś w tym miejscu owczarz pasł owce, a żona przynosiła mu codziennie obiad. Pewnego razu żona spóźniła się. Zniecierpliwiony, głodny owczarz zaklął: "Abyś skamieniała, jak nie przychodzisz na czas". Po tych słowach, gdy odwrócił się zobaczył żonę, ale już skamieniałą, trzymającą w ręku naczynie z obiadem.