e-Wczasy

Szlak Wdzydzki

22 June 2012r.

SZLAK WDZYDZKI Trasa: Gdańsk - Sopot - Gdynia-Orłowo - Chwaszczyno - Żukowo — Kartuzy — Ręboszewo - Klukowa Huta - Mściszewice -Węsiory - Kościerzyna - Wąglikowice - Wdzydze Kiszewskie -Kościerzyna - Przywidz — Gdańsk. Ruszamy z Gdańska w kierunku Gdyni. Za granicą Sopotu po prawej stronie rozciąga się interesujący widok na wody Zatoki Gdańskiej. Po przeciwnej stronie oglądamy zdewastowaną, na skutek pozyskiwania żwiru, strefę krawędziową wysoczyzny. W Orłowie skręcamy na zachód w kierunku Chwaszczyna. Po wschodniej stronie pozostawiamy rezerwat przyrody Kępa Redłowska. Po drodze mijamy Chwaszczyno i dojeżdżamy do Żukowa. Z Żukowa jedziemy do Kartuz. W Kartuzach zwiedzamy Muzeum Kaszubskie i zabytkowe drzewa uznane za pomniki przyrody. Dalej trasa nasza wiedzie przez najbardziej malowniczą część Pojezierza Kaszubskiego — miejscowości Ręboszewo, Klukową Hutę do Mści-szewic. Jedziemy więc wzdłuż Jeziora Karczemnego, koło Jeziora Cichego i rezerwatu przyrody Zamkowa Góra (opisanego w Szlaku Mirachowskim), mijamy Ręboszewo — wioskę kaszubską leżącą w miejscu, gdzie rzeka Radunia łączy jezioro Brodno Wielkie z Bródnem Małym. Jedziemy dalej wzdłuż jeziora Brodno Wielkie i dojeżdżamy do Złotej Góry (160 m n.p.m.), gdzie zatrzymujemy się przy pomniku bojowników ruchu oporu Pomorza Gdańskiego i podziwiamy wspaniałe widoki na znajdujące się w dole Brodno Wielkie i na położone dalej przepiękne Jezioro Ostrzyckie u podnóża Wieżycy. Dalej mijamy Brodnicę Górną. Przy szosie z Brodnicy Górnej do Klukowej Huty w odległości 1,5 km po lewej stronie znajduje się głaz narzutowy (gnejs muskowitowy) odkopany w czasie budowy szosy w 1869 r. Głaz ten ma wysokość 2,5 m, a obwód 11,2 m i został uznany za pomnik przyrody. W dalszej drodze przejeżdżamy przez Bramę Kaszubską. Tak nazwano piękny wąwóz leśny, którym biegnie szosa przed przesmykiem między jeziorami: Raduńskim Górnym i Raduńskim Dolnym. W Klukowej Hucie skręcamy na prawo do Mściszewic. W odległości 1 km w kierunku zachodnim od miejscowości Mściszewice zachowało się duże skupienie głazów narzutowych. Mimo pewnego zniszczenia skupienia przez wybranie dużej ilości głazów w czasie wojny, zabytek dziś jeszcze zasługuje na uwagę. Na południe od Mściszewic znajduje się miejscowość Węsio-ry, położona przy drodze Kartuzy - Sulęczyno. Idąc z Węsior w kierunku południowym dochodzimy do Jeziora Długiego. W odległości około 0,5 km od jego zachodniego krańca, na północnym brzegu znajdują się w lesie kręgi kamienne, rozmieszczone według charakterystycznego układu. Ostatnio kręgami tymi zainteresowali się archeolodzy i przeprowadzają tam szczegółowe badania. Nad samym jeziorem odnaleziono liczne groby prasłowiańskie. Według wstępnej oceny cała osada prasłowiańska znajdowała się na południowym brzegu jeziora, a zmarłych przewożono łodziami przez jezioro i chowano na północnym brzegu, by uniemożliwić im powrót do żyjących. Z Węsior jedziemy przez Stężycę, Skorzewo, Kościerzynę, Wąglikowice do Wdzydz Kiszewskich. W Kościerzynie na uwagę zasługuje piękny las dębowy rosnący naprzeciw Strzelnicy Bractwa Kurkowego. Na powierzchni 0,5 ha rosną tu pojedyncze, okazałe dęby, około 250-letnie. Jeden z nich jest zrośnięty z bukiem. Wdzydze Kiszewskie to niewielka wioska kaszubska i znane od sześćdziesięciu lat letnisko położone nad tzw. Morzem Kaszubskim - jeziorem Wdzydze. Jezioro to o powierzchni 1420 ha powstało z dwóch wydłużonych jezior uformowanych w kształcie krzyża. Obecnie składa się z czterech części. Część północna to Jezioro Jelenie, południowa - Wdzydze, zachodnia - Radolne i wschodnia - Gołuń. Przez jezioro przepływa rzeka Wda. Malowniczo położone wyspy i wysepki oraz otoczenie leśne jeziora są dodatkowymi walorami tego oryginalnego tworu natury, który ma być uznany za park krajobrazowy. Wdzydze Kiszewskie rozsławił nauczyciel Izydor Gulgowski, który osiedlił się tu w 1898 roku i rozpoczął badania sztuki i kultury materialnej Kaszub. Gulgowski wraz z żoną Teodorą ożywił na Kaszubach artystyczny przemysł ludowy (hafciarstwo, plecionkarstwo, ceramikę). W 1906 roku nabył zabytkową chatę (checz) i otworzył w niej muzeum ze zbiorami etnograficznymi. Zmarł w 1925 roku. Muzeum spłonęło ze wszystkimi zbiorami w 1932 roku. Dzieło męża kontynuuje Teodora Gulgowska. Dzięki jej staraniom zbudowano w 1936 roku drugą checz i rozpoczęto na nowo gromadzenie zbiorów. W 1950 r. Muzeum Pomorskie utworzyło we Wdzydzach swój oddział, a w 1970 roku na obszarze 12,5 ha utworzono Kaszubski Park Etnograficzny. W drodze powrotnej wracamy przez Kościerzynę i Przywidz do Gdańska. W Przywidzu przejeżdżamy obok jeziora o tej samej nazwie. Malowniczo położona wyspa na jeziorze została uznana za rezerwat przyrody. Wyspa jest porośnięta lasem bukowo-dębowym w wieku około 180 lat. W domieszce występuje olcha, a pojedynczo brzoza i lipa. Cały zespół posiada cechy naturalnego drzewostanu. Jezioro otoczone lasami tworzy szczególnie piękny zakątek. Nic więc dziwnego, że obecnie jest wykorzystywane jako teren ośrodków wypoczynkowych. Na uwagę zasługuje rezerwat przyrody Bursztynowa Góra obejmujący dawną kopalnię bursztynów. Rezerwat ten znajduje się w leśnictwie Bąkowo na wzniesieniu pokrytym drzewostanem sosnowym z domieszką buka w wieku 40-50 lat. Na terenie tym zachowały się odkrywki kopalni. Jedna z nich wyróżnia się wielkością (ma kształt odwróconego stożka o średnicy podstawy około 40 m i głębokości 15 m). Zbocza leja porośnięte są w niższych partiach świerkiem, w wyższych - bukiem.